موسیقی ۱ - شروع و صوت
تصمیم گرفتم یه سری دنباله دار پست با تگ موسیقی بزارم که داخلش راجع به تئوری موسیقی بحث کنیم . این باعث میشه خودم بیشتر درکشون کنم . این پست ها قاعدتا باید برای هرشخصی قابل یادگیری باشه (از صفر). قرار نیست اصلا با ساز کار کنیم یا نوازندگی کنیم اینجا فقط در مورد تئوری موسیقی بحث میشه . بنابراین اگه مثل من علاقه به دونستن در مورد موسیقی دارید این پستا رو میتونید دنبال کنید .
بنده کاملا مبتدی هستم در این زمینه و ممکنه اشتباهاتی داخل مطالبی که میگم وجود داشته باشه از این جهت از دوستانی که متوجه شدن چیزی رو اشتباه گفتم معذرت میخوام و ممنون میشم یاد آوری کنن تا اصلاحش کنیم .
- موسیقی چیست ؟ موسیقی به طور کلی از صدا و سکوت تشکیل شده است . چینش منظم این دو عنصر (صدا و سکوت) روی یک خط زمانی را میشه موسیقی نامید . در اصل موسیقی بیان عواطف و احساسات توسط آوا ها هستش .
میگن موسیقی ۶ تا عنصر سازنده داره : ۱-ملودی ۲-هارمونی ۳-ریتم ۴-رنگ صوتی ۵-فرم ۶-بافت
هر کدام از این عناصر را به ترتیب در این سری از پست ها مورد بررسی قرار میدیم .
-صوت چیست ؟ شاید یکی از پایه ای ترین تعریف هایی که باید مورد بررسی قرار بدیم ، تعریف صوته . صوت ها در اصل بسامد یا فرکانس هایی هستند که توسط گوش ما قابل شنیدن هستند . صوت از ارتعاش اجسام در فضا بوجود می آید . برای مثال در ساز گیتار ، وقتی نوازنده با دستش روی سیم های آن ضربه میزند ، این ارتعاش سیم های گیتار است که باعث تولید صدا میشود . یا در پیانو . هر کدام از کلاویه ها (همون کلید هاش) ، به یک چکش مانند وصله که وقتی اون کلاویه رو فشار میدیم ، چکش متصل بهش حرکت میکنه و ضربه میزنه به یک سیمی داخل پیانو . نتیجه این میشه که سیم ارتعاش پیدا میکنه و صدا تولید میشه . تام و جری رو یادتونه ؟ جری میرفت تو پیانو نوازنده پیانو میزد این باید از زیر چکش ها فرار میکرد نخوره تو سرش 😅
هر صوتی یه سری ویژگی ها و خصیصه هایی داره که باید بررسی کنیم . ۱ - بسامد (فرکانس) ۲ - طول موج ۳ - دامنه
وقتی یک صوت در اثر ارتعاش بوجود می آید ، شکل فرکانسی آن تقریبا شبیه تصویر زیر است :
[تصویر از سایت dordo.ir]
فرکانس یا بسامد یک صوت مشخص کننده اینه که در زمان یک ثانیه چند بار ارتعاش کامل انجام میده . واحدش هم هرتز (Hz) است . یعنی مثلا اگه یک صوتی که با گیتار تولید شده فرکانس 500 هرتز داره یعنی در هر ثانیه ۵۰۰ بار ارتعاش کامل انجام میده سیم مورد نظر .
هرچه فرکانس یا بسامد بزرگتر و بیشتر باشه ، صدا زیر تر هستش (از نظر زیر و بمی صدا) . برای مثال صوت 600 هرتز زیر تر از 200 هرتزه .
نکته ای که هست اینه که گوش انسان هر فرکانسی رو نمیتونه بشنوه . یه بازه ی خاص فرکانسی رو میتونه بشنوه . گوش انسان به طور میانگین از 20 هرتز تا 20 هزار هرتز رو میتونه بشنوه . یعنی کمتر از ۲۰ هرتز رو نمیشنوه و بیشتر از ۲۰ هزار هرتز هم نمیشنوه (ممکنه آسیب بزنه به گوش). البته این میتونه تا حدی بین انسان های مختلف با توجه به سنشون یا ... متفاوت باشه ولی خب به طور میانگین بین ۲۰ تا ۲۰ هزار هرتزه .
بازه شنوایی حیوانات و ... با انسان متفاوته و در تصویر زیر یه سریش مشخص شده که هر موجود چه بازه فرکانسی رو میشنوه . (ربطی نداشت ولی باحاله 😅)
خب این از بحث فرکانس . موضوع بعدی دامنه صوته . همون تصویر فرکانس صوتی که بالاتر گذاشتیم رو ببینید . دامنه به طور کلی مشخص میکنه که شکل نمودار فرکانسی چقدر از مرکز صفحه فاصله گرفته و به سمت بالا یا پایین رفته . هرچی دامنه بیشتر باشه یا به عبارتی فاصله نوک قلّه های نمودار از مرکز بیشتر باشه ،شدت صدا بیشتره . خیلی ساده تر اون صوت بلندتره (volume) .
طول موج که خیلی سادس . شما دوتا نوک قلّه ی متوالی روی همون تصویر فرکانس رو در نظر بگیرید . فاصله بینشون میشه طول موج . خودشم مشخص کرده نوشته طول موج کوتاه و طول موج بلند :) . مشخصه دیگه هرچی طول موج کمتر باشه قله ها بهم نزدیک ترن در نتیجه ارتعاش سریعتر انجام میشه و در نتیجه فرکانس بیشتره . پس هرچی طول موج کمتر باشه صدا زیر تره (با فرکانس رابطه عکس دارن).
این فرکانسی که تصویرش رو گذاشتیم و روش بحث کردیم رو یه فرکانس موسیقیایی میگیم . چرا ؟چون فرکانسش یه جورایی ثابته و قابل اندازه گیریه . ولی یه سری صوت ها هستند که اصلا فرکانس ثابتی ندارن و تمام ویژگی هاشون لحظه به لحظه میتونه متفاوت باشه مثل شدتشون و ... اینا رو میگن فرکانس های غیر موسیقیایی . مثلا صدای شکستن شیشه، صدای باز شدن در ، صدای موج های دریا و ...
البته درست است که این صدا ها غیر موسیقیایی هستند ولی د ر آهنگ ها ممکنه استفاده بشن . مثلا احتمالا شما آهنگی رو شنیده باشید که وسطش صدای بارون میزارن و ....
تو این پست صوت و خصیصه های مهمش رو بررسی کردیم . در قسمت بعدی میریم سراغ یکی از پایه ای ترین تعریف های موسیقی یعنی نُت (note) .
۳
۰
منتظر پست های بعدی هستم!